9.Şubat.2013’te Milliyet’te yayınlanan röportajım…
Ukrayna’da aylardır devam eden hükümet karşıtı gösterilerin öne çıkan muhalefet lideri ve eski ağır siklet dünya boks şampiyonu Vitali Kliçko, Milliyet’in sorularını yanıtladı. Kliçko, Devlet Başkanı Yanukoviç’i suçladı
Ukrayna’da Avrupa Birliği (AB) yanlısı gösterilerin hükümet ve Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç‘e karşı harekete dönüşmesiyle oluşan siyasi kriz, aylardır devam ediyor. Ukraynalıların başkent Kiev’deki Bağımsızlık Meydanı’na kurduğu barikatlardan yayılan gösteri ateşi bütün ülkeyi etkisi altına almış durumda. Kasım ayından beri devam eden protestoların en çok öne çıkan isimlerinden biri ise muhalif lider ve eski ağır siklet dünya boks şampiyonu Vitali Kliçko. Ülkedeki son politik durumla ilgili sorularımızı yanıtlayan Kliçko, başkan olacağına dair sinyalleri doğrulayarak adaylığını koyacağını söyledi. UDAR Partisi’nin lideri olan emekli sporcu, ülkedeki krizin çözülememesinin sorumlusu olarak Yanukoviç’i gösterdi.
Ukrayna’da AB’ye destek için düzenlenen protestolar nasıl özgürlük ve demokrasi hareketine dönüştü?
Açıkçası Ukraynalılar AB ile özgürlük ve demokrasiyi eş anlamlı olarak görüyor. Ülkenin evrim için şansını reformlarla eşleştirdik, bu da Ukrayna’yı Avrupa standartlarına daha çok yakınlaştıracaktı. Yanukoviç’in AB ile Ortaklık Anlaşması’nı imzalamayı reddetmesi, Ukraynalıların çoğunu Avrupalı bir geleceğin bu hükümetle imkansız olduğuna ikna etti. 30 Kasım’da barışçıl göstericilere yapılan müdahale ile baskının daha çok artması, aktivistlerin kaçırılması ve öldürülmesi, Ukrayna’nın bu hükümetle hiçbir geleceğinin olmadığını gösterdi. “Yap ya da öl” durumuyla yüz yüze kaldık: Ya bu hükümet ya da ülkemizde onurlu bir hayat yaşama ihtimali. Hayat, sadece varolmak değildir. Bu düşünce Ukrayna’nın dört bir yanında üçüncü ayına giren büyük gösterileri tetikledi.
Gösterilerin sona erdirilmesi için muhalefetin talepleri nedir?
Muhalefet bütün aktivistlerin hiçbir koşul olmadan serbest bırakılmasını ve barışçıl göstericilerin dayak yemesi, işkence görmesi, kaçırılması ve öldürülmesinde rolü olan bütün kanun uygulayıcıların cezalandırılmasını talep ediyor. İnsanlığa karşı işlenen suçların, emsali görülmemiş yolsuzluğun ve profesyonellik dışı davranışların sorumluluğunu taşıyan devlet gücünün tamamen değişmesini istiyoruz. Bu da oyun alanının değişmesi demek, erken parlamento ve başkanlık seçimleri, 2004 Anayasası’nın geri getirilerek devlet gücünün dağılımının sağlanması anlamına geliyor.
Yanukoviç ile yürüttüğünüz müzakerelerde anlaşma nasıl sağlanabilir?
Şüphesiz ki Devlet Başkanı ve muhalefet arasında yürütülen müzakerelerin en temel meseleleri, sokaklara inen milyonlarca insanın talepleriyle aynı, bunlar da biraz önce saydıklarım. Şu çok açık ki anlaşmaya varabilmek için iyi niyet ve güvene ihtiyaç var. Ancak son zamanlarda Yanukoviç, hem Ukrayna’da hem de yurtdışında herkese yalan söyledi ve herkesi kandırdı. Bu yüzden harekete ihtiyacımız var, kelimelere ve sözlere değil.
AB ile entegrasyon Ukrayna’nın geleceği için neden önemli?
Çok basit. Ukrayna, ekonomi, siyaset, insani ve sosyal konular olmak üzere bütün alanlarda derin reformlara ihtiyaç duyuyor. Ukrayna’nın modernleşmeye ihtiyacı var. Komşularımız ancak Avrupa entegrasyonu çerçevesinde başarılı ve hızlı değişimler geçirerek iyi örnekler oluşturdu.
Ukrayna ve Rusya arasındaki işbirliğinin çerçevesi ne olmalı?
Karşılıklı faydaya ve saygıya dayanmalı. Açıkçası işbirliği için çok güçlü bir potansiyele sahibiz ve birbirimizi daha da güçlü kılmalıyız. Ancak bunu başarabilmek için ekonomik ve insani ilişkilerimizi zehirleyen uygulamaları reddetmemiz gerekli. Rusların ilişkilerimizin nasıl daha basit ve arkadaşça olacağını görünce şaşıracağına inanıyorum.
İleride başkan olmayı düşünüyor musunuz?
Evet, bu makam için aday olacağımı daha önce ilan ettim. Ancak muhalefetin Yanukoviç’i yenecek tek bir kişiyi aday göstermesi gerektiğine kuvvetli bir şekilde inanıyorum. Eğer birleşmiş bir şekilde durursak daha ilk turda bunun gerçekleşebileceğini düşünüyorum.
Yulia Timoşenko’nun serbest kalması ve politikaya geri dönmesi gerektiğine inanıyor musunuz?
Yulia Timoşenko dahil olmak üzere bütün siyasi mahkumların serbest bırakılmasını talep ediyoruz.
Türkiye’deki Gezi Parkı eylemelerini takip ettiniz mi? Türkiye ve Ukrayna’daki protestoların birbirine benzediğini düşünüyor musunuz?
Barışçıl göstericilere karşı haksız yere kullanılan şiddet her zaman kuvvetli bir siyasi krize yol açar. Göstericiler değişiklik ve adalet talep etti. Ancak Ukrayna’da tamamen yozlaşmış ve amatör olduğu için hükümetin kendisi bir tehlike kaynağı. Bizim durumumuzda ülkenin geleceğiyle ilgili konuşuyoruz. Protestolar arasındaki en temel fark bu.
Hiç nakavt olmadı
İİk defa 1999 yılında ağır siklet boks şampiyonu unvanını kazanan Vitali Kliçko, ikinci defa 2004 yılında aynı başarıyı elde etti. Boks kariyeri boyunca hiç nakavt olmayan Kliçko, 47 maçının 45’ini kazandı. “Demir Yumruk” olarak anılan başarılı sporcu, aynı zamanda dünyanın tek doktora sahibi ağır siklet şampiyonu. Doktora tezini “sporda yetenek ve sponsorluk” üzerine yazan Kliçko, siyasi hayatına 2004 yılında Ukrayna’nın Turuncu Devrimi‘yle başladı. 2005 yılında başkanlık seçimlerini kazanan Viktor Yuşçenko‘nun 2006 yılında danışmanı oldu. Aynı yıl başkent Kiev’in belediye başkanlığı seçimlerinde ikinci geldi. 2010’da açılımı “Reform için Ukrayna Demokratik Birliği” olan, Ukraynaca ve Rusça’da “yumruk” anlamına gelen parti UDAR’ı kurdu. 2012’de ise seçimlerde 40 koltuk kazanan partisiyle parlamentoda yerini edindi.