14.03.2013 Milliyet’te yayınlanan yazımdan…
Önce Nokia, şimdi de Angry Birds… Finlandiya’nın teknoloji kullanıcılarına sunduğu en bilinen ve en sevilen iki kullanım alanı bu markalar. Finlandiya ve teknoloji denildiği zaman insanların aklına gelen ilk şirket uzun zamandır Nokia’ydı. Mobil telefon sektörünün dünyadaki öncü markası Nokia, Apple ve Samsung’un ürettiği akıllı telefonlar ile rekabetinde geriye düşünce büyük bir ekonomik krize girdi. Bu durum ister istemez Finlandiya ekonomisini de vurdu. Ülkenin en büyük teknoloji markası diğer şirketlerle giriştiği yarıştan yara alarak çıkınca, Finlandiya hem teknoloji sektöründe bu kadar büyük değerde yeni bir isim yaratmanın hem de ekonomisinin aldığı darbeyi hafifletmenin yeni yollarına bakmaya başladı.
Nokia’nın önemi
Finlandiya Başbakanı Jyrki Katainen’e göre Nokia’nın bir zamanlar ülke ekonomisindeki büyük katkısı yadsınamaz. 2000 yılında ülkenin gayri safi milli hasılasının yüzde 4’ünü Nokia oluştururken bu oran 2011 yılında ise yüzde 0.5’e kadar düştü. Nokia geçen yıl son dalga kapsamında dünya çapında 10 bin kişinin işten çıkarılacağını duyurmuştu. İşten çıkarılanların 3700’i Finlandiya’dan, bu rakam da Nokia’nın ülkedeki iş gücünün yüzde 40’ına denk geliyor.
En önemli sektör: Teknoloji
Finlandiya Teknoloji Endüstrisi Federasyonu İnovasyon Alanı Direktörü Juha Yla-Jaaski, Türkiye’den gelen basın heyetine yaptığı açıklamalarda teknolojinin Finlandiya’nın en önemli sektörü olduğunu söylüyor. Finlandiya ihracatının yüzde 60’ını teknoloji oluştururken sektördeki istihdam ise 300 bin kişi. Yla-Jaaski, ülkedeki Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge) alanının şimdiye kadarki en büyük yatırımcısı Nokia’daki düşüşün sektörde çok büyük bir etkisinin olduğunu söylüyor. Yla-Jaaski, “Eskiden teknoloji sektöründe üç tip çalışan vardı. Geçmişinde Nokia’da çalışanlar, şu an Nokia’da çalışanlar, gelecekte Nokia’da çalışacaklar… Üçüncüsünün artık ne kadar geçerli olduğunu bilmiyoruz” diyor. O yüzden de Finlandiya ekonomisine bakıldığında “Nokia etkisinin” göz ardı edilmemesi gerektiğini vurguluyor.
Girişimciler çağı
Nokia’nın yetiştirdiği ve şirketin şimdiye kadar başarılı olduğu birçok projeyi yürütmüş vasıflı işgücünün, mühendisler, tasarımcılar, uygulama geliştiriciler, iş geliştirme uzmanları, satış ve pazarlama elemanlarının şimdi ne yaptığı sorusunun cevabına gelirsek… Birçoğu girişimciliğe soyunup kendi şirketlerini kuruyor ve teknoloji sektörünün önde gelen oyuncuları olmaya hazırlanıyorlar. Bunun en büyük örneklerinden biri de, eski Nokia çalışanlarının kurduğu, Angry Birds’ün yaratıcısı Rovio oyun şirketi. 1 milyardan fazla kez yüklenen, dünyayı kasıp kavuran Angry Birds oyununun bu başarısı ülkedeki diğer girişimcilere de umut veriyor. Nokia, oluşturulan bir merkez sayesinde eski elemanlarına yeni şirketler kurmaları için teknik ve finansal yardımda bulunuyor. Finlandiya’da şimdiye kadar eski Nokia çalışanları tarafından kurulan 220 girişim var. Bu yüzden bazıları Nokia’daki düşüşün ülke için daha iyi olduğu iddiasında bile bulunuyor.
Kuluçka merkezleri
Girişimcilik rüzgarı sadece sektörün içinde zaten yer almakta olanları değil, teknoloji alanında çalışmak isteyen öğrencileri de etkiliyor. Yeni girişimlere teknik ve donanım açısından destek veren, gelişmelerini ve büyümelerini sağlayan, yeri geldiğinde finansal yatırım alabilmelerine de yardımcı olan oluşumlara “kuluçka” merkezi deniyor. Başkent Helsinki’deki Aalto Üniversitesi bünyesinde yer alan Startup Sauna da bu kuluçka merkezlerinden biri. Gelecekte girişimci olmak isteyen öğrenciler ya da taze girişimciler bu merkezde aradıkları desteği bulabiliyorlar. Startup Sauna’nın iletişiminden sorumlu Natalie Gaudet, “Bundan 20 yıl önce böyle bir şey mümkün değildi. Eskiden işletme ve teknoloji öğrencilerine ileride ne yapmak istediklerini sorsanız ‘Nokia’da çalışmak istiyorum’ derlerdi. Şimdi ise girişimci olmak arzusundalar” diyor.