Noam Chomsky, Boğaziçi Üniversitesi’nin 18 Ocak 2013 günü düzenlediği “2013 Hrant Dink İnsan Hakları ve İfade Özgürlüğü Konferansı”nda “Türkiye ve Oluşan Dünya Düzeni” konulu konuşmasında ABD’nin dış politika stratejisine, Ortadoğu’daki varlığına, enerji yolları üzerinde hakimiyet kurma isteğine ve Arap Baharı çerçevesinde gerçekleşen halk isyanlarına bakış açısına kadar farklı konulara değindi.
Chomsky, Amerika’nın İkinci Dünya Savaşı itibariyle dünyanın en büyük gücü haline geldiğini, fakat son yıllarda kuvvetli konumunda bir sarsılma olduğunu ve diğer güçlerin etki alanlarını genişlettiğini dile getirdi. Amerika’nın dış politikadaki dünyayı kontrol etme amacının hiç değişmediğini belirten Chomsky, “Bu hedef için Soğuk Savaş sırasında ‘Rusya tehdidi’ bahane olarak gösterilirken sonrasında Ortadoğu’daki ayrılıkçı hareketler gerekçe haline geldi” dedi.
Chomsky, Amerika’nın küresel enerji sistemini kontrol edebilmeyi hedeflediğini, bu yüzden Ortadoğu’daki petrol hatlarını ve enerjinin transferini güvenlik altına almak zorunda olduğunu vurguladı. Bunun da Amerika’nın eskinin İpek Yolu’nu canlandırmak isteyen Çin ile çatışmasına yol açtığını belirtti. Amerika’nın Arap Baharı gibi isyanlara yönelik stratejisinin “destek verilebilen yere kadar diktatörü savunmak, rejimin yıkılacağı ortaya çıktığında yeni hükümetle anlaşmak” olduğu tespitinde bulundu.
İran’ın Amerika tarafından büyük bir tehlike olarak algılandığını belirten ve Türkiye’nin bu meselede arabulucu rolüne değinen Chomsky, “Aslında 2010 yılında Brezilya ve Türkiye İran’ı uranyum takasına ikna etmişlerdi. Fakat İran bu çözüme ‘tamam’ der demez, Amerika Türkiye ve Brezilya’yı kınadığını açıklayıp İran’a daha çok yaptırım uyguladı. Sanırım Amerika ‘evet’ cevabını kabul etmiyor” diyerek salonda gülüşmelere yol açtı.
Ünlü düşünüre göre Amerika dünyanın en büyük borç vereniyken en çok borç alan ülkesine dönüştü. Latin Amerika ülkeleri ise son zamanlarda büyüyerek birleşti ve güçlerini arttırdı. Chomsky, güç dengelerinde oynamalar olsa da Amerika’nın en büyük küresel güç olarak kalmaya henüz devam edeceğini belirtti.